“`html
Trump’tan Yeni Tarife Duyurusu ve Ekonomi Gelişmeleri
ABD Başkanı Donald Trump, 9 Temmuz’da sona erecek olan tarifelerin ertelenme sürecine dikkat çekerek, ticaret yapan ülkelere yeni tarifelerin mektup ile bildirileceğini ve bu tarifelerin 1 Ağustos’tan itibaren uygulanacağını duyurdu.
Aynı zamanda, uluslararası ekonomik ve jeopolitik endişelerin devam ettiği bu süreçte, ABD ekonomisine dair veriler yatırımcıların ilgi odağı haline geldi. Trump, Kongre’den geçtiği bildirilen büyük vergi indirimleri ve harcama kesintilerini içeren yasayı onaylayarak yürürlüğe koydu. Bu değişikliklerin, ülkedeki etkileyici ekonomik büyümeyi başlatacağını ve çalışkan halkı motive edeceğini belirtti.
Söz konusu vergi tasarısının, ülke bütçe açığını 2034 yılına kadar 3,4 trilyon dolar artıracağı öngörülüyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) sözcüsü Julie Kozack, IMF’nin bütçe açığının azaltılması yönündeki tavsiyesinin bu vergi indirimi ile çeliştiğini ifade etti. Kozack, bu durumu dikkatle takip ettiklerini belirtti.
Uzmanlar, tarife artışlarının ve genişleyici mali politikaların büyüme beklentilerini desteklediğini ancak bütçe açığı ile politika belirsizliklerinin risk iştahını azaltabileceğini ve bu durumun güvenli liman varlıklarına talebi artırabileceğini dile getirdi.
Öte yandan, geçtiğimiz hafta açıklanan istihdam raporu, ABD iş gücü piyasasının dayanıklılığını ortaya koydu. Bu durum, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikaları ile ilgili kararlarının şekillenmesinde önemli bir etken oldu. Para piyasalarındaki beklentiler, Fed’in yılı üç faiz indirim ile kapatabileceği yönündeki öngörülerini zayıflattı; ayrıca, Eylül’de yapılacak bir faiz indirim ihtimali de %88’den %72’ye geriledi.
Fed’in faiz indirim beklentilerinin zayıflaması, dolar endeksinin güçlenmesine neden oldu. Bu durumun enerji ve baz metaller üzerindeki etkisi de tartışılıyor. Tüm bu gelişmelere bağlı olarak, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı %4,35 seviyelerine çıkarırken, dolar endeksi %0,2 azalarak 97,2’ye geriledi.
Platin Fiyatları Rekor Seviyeleri Koruyor
Değerli metaller, ABD’den gelen istihdam verileri ile vergi indirimlerinin olası etkileri üzerine yaşanan endişelerle değer kazandı. Platin fiyatları, geçen ay %28 artarak ons başına 1.432,6 dolara kadar yükseldi. Bu, 1986 yılından bu yana en yüksek aylık artış olarak kaydedildi. Her ne kadar sonrasında geri çekilmiş olsa da, yüksek seviyelerde kalmaya devam ediyor.
Uzmanlar, rekor seviyelere ulaşan platin fiyatlarının, Çin’in zayıflayan ithalatı ve Güney Afrika’daki üretim artışları ile birlikte otomotiv talebindeki düşüş nedeniyle yukarı yönlü hareket alanının sınırlı kalabileceğini öne sürüyor. Bu gelişmelerle değerli metallerde ons bazında fiyatlar; platinde %4, paladyumda %0,01, altında %1,9 ve gümüşte %2,6 artış yaşandı.
Baz Metallerde Üretim Endişesi
Baz metallerde fiyatlar karmaşık bir seyir izlerken, yatırımcılar geçen hafta imalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerini yakından takip ettiler. Çin’de PMI, Haziran ayında 49,7 seviyesine gerileyerek üçüncü kez daralma gösterdi, fakat sınırlı toparlanma sinyalleri sundu. Sanayi sektöründeki zayıflığın devam etmesi ve teşvik ihtiyaçlarının gündemde kalması, başta bakır olmak üzere endüstriyel metallere olan talep beklentilerini olumsuz etkiledi.
Analistler, zayıf veriler ve süre gelen ticaret belirsizliklerinin, endüstriyel metal fiyatları üzerinde yukarı yönlü hareket alanını sınırladığını belirtmekte. Bu çerçevede, bu hafta tezgah üstü piyasalarda, bakırda %1,1, alüminyumda %0,1 değer kaybı gözlemlenirken, çinkoda %2,8, kurşunda %1 ve nikelde %0,2 artış yaşandı.
Petrol Fiyatları Zayıf Dolar Endeksinden Destek Buldu
Petrol fiyatları, zayıflayan dolar endeksi etkisiyle destek bulunsa da, İran ile ABD arasındaki nükleer müzakereler ve OPEC+ grubunun üretimi artırma kararı fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu. OPEC ve OPEC dışı ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, Ağustos ayında petrol üretimini günde 548 bin varil artırma kararı aldı.
Uzmanlar, üretim artışının kısa vadede petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü baskıyı sınırlandırabileceğini ve enflasyonist baskıları hafifletebileceğini vurguladı. ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) verilerine göre, ticari ham petrol stokları geçtiğimiz hafta 3,8 milyon varil artarak 419 milyon varil seviyesine ulaştı. Piyasa tahminleri, stokların yaklaşık 3,5 milyon varil azalacağı yönündeydi.
Bu durumla birlikte Brent petrolün varil fiyatı %2,4 artarken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) fiyatı ise %9,4 değer kaybetti.
Tarım Emtia Fiyatları Dalgalı Seyrediyor
Tarım emtia fiyatlarında, ABD Tarım Bakanlığı verileri ve ticaret anlaşmalarına dair gelişmeler etkili oldu. Buğday fiyatlarındaki arz endişeleri, piyasayı olumlu etkiledi. Avrupa Birliği, kuraklık nedeniyle tahıl üretim tahminini 279,6 milyon tona düşürdü. Kanada’daki kuraklık da buğday rekoltesini olumsuz etkiledi.
Endonezya, ABD ile yürütülen ticaret müzakereleri çerçevesinde 500 milyon dolar değerinde buğday alımı ve bazı ürünlere uygulanan vergilerin azaltılmasını teklif etti. Buna ek olarak, mısır fiyatlarında süregelen etanol talebi, USDA ihracat satışlarına dair iyimserlik ve kuraklık gibi faktörler etkili oldu.
USDA raporuna göre, ABD’de soya fasulyesi ekim alanı 2025 yılında yıllık %4 düşüş gösterecek. Bu bağlamda, Chicago Ticaret Borsası’nda bu hafta ilekileme başına fiyatlar soya fasulyesinde ve mısırda %2,3, buğdayda ise %3 değer kazanırken, pirinçte %0,1 azaldı.
Son olarak, Intercontinental Exchange’te libre bazında kahvede %5,2, şekerde %2 ve pamukta %1,3 düşüş, kakao fiyatında ise %9,3 gerileme gözlemlendi.
“`